معرفی رشته کارشناسی ارشد پرستاری داخلی جراحی

مقدمه:

خدمات پرستاری یکی از نیاز‌های روبه تزاید جامعه در حال پیشرفت ایران می‌باشد. گسترش و توسعه جامعه، رشد جمعیت، افزایش مشکلات سابق و پیداش مشکلات نوپدید سلامت، همگی از عوامی هستند که نیاز به شناخت و گسترش روش‌های توسعه سلامت در بزرگسالان را روزافزون می‌کند. بویژه اینکه گروه بزرگسالان به عنوان عوامل اصلی توسعه اقتصادی، اجتماعی چناچه سالم باشند به رونق جامعه کمک کرده و در صورت عدم برخورداری از سلامت هزینه‌های مضاعفی را تحمیل می‌کنند. با توجه به نقش بی بدیل پرستار در توسعه سلامت این گروه و نظر به ضرورت خدمات تخصصی و عالمانه پرستاری، تحصیلات پرستاران در مقطع کارشناسی ارشد و به شکل تخصصی با هدف‌گیری تامین مراقبت با کیفیت مطلوب از این گروه سنی در تمام مراحل پیشگیری از سطح اول تا بازتوانی ضروری می‌نماید. رویکرد این برنامه تربیت نیروی انسانی کارآمد برای ارائه خدمات بالینی و مراقبت پرستاری اختصاصی در قالب ارتباط انسانی، اخلاق مدار و توام با مهارت در جمعیت بزرگسال و در زمینه مشکلات داخلی و جراحی می‌باشد.

 تعریف رشته

رشته پرستاری داخلی جراحی شاخه‌ای از رشته پرستاری است که به تربیت پرستاران متبحر، آگاه، توانمند و متعهد به مراقبت از بیماری‌های در مواجهه با مشکلات و بیماری‌های داخلی و جراحی می‌پردازد. دانش آموختگان این رشته با بکارگیری رویکرد مراقبت مبتنی بر شواهد، مددجو محور، جامع و جامعه نگر، با تکیه بر اصول اخلاق و ارتباطات انسانی، نیازهای مددجویان را در ابعاد مختلف شناسایی کرده و در سطوح سه گانه پیشگیری به ارائه خدمات تخصصی مراقبتی می‌پردازند.

 تاریخچه و سیر تکاملی دوره در جهان و ایران:

همگام با توسعه دانش و فناوری و نیاز به اعتلاء خدمات در نظام سلامت و رفاه اجتماعی دوره کارشناسی ارشد رشته پرستاری داخلی جراحی در بیشتر دانشگاه‌های معتبر دنیا نظیر کانادا، آمریکا، انگلستان، استرالیا و سایر کشورهای پیشرفته دایر گردید. در ایران با حمایت وزارت علوم و آموزش عالی وقت از سال ۱۳۵۴ مجوز برنامه‌های آموزشی کارشناسی ارشد ناپیوسته پرستاری که به همت پیش کسوتان ایر رشته خانم‌ها شفیقه هروآبادی و دکتر سادات سید باقر مداح در انجمن پرستاری ایران تهیه و تدوین شده بود به مراکز آموزش عالی پرستاری دانشگاه ملی سابق (دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی فعلی)، مرکز پزشکی ایران سابق، انستیتو عالی پرستاری فیروزگر و انستیتوی روانپزشکی ایران اعطا و رشته پرستاری داخلی جراحی در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته در مهرماه سال ۱۳۵۵ در مرکز پزشکی ایران سابق به پذیرش دانشجو مبادرت کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی و بازنگری برنامه‌های کارشناسی ارشد پرستاری، دو برنامه آموزشی تحت عناوین آموزش پرستاری با پنج گرایش (داخلی و جراحی، کودکان، روانپرستاری، سلامت جامعه و مدیریت) و مدیریت خدمات پرستاری با چهار گرایش (داخلی و جراحی، کودکان، روانپرستاری، سلامت جامعه) تصویب و به تدریج دانشگاه تربیت مدرس و دانشکده‌های پرستاری وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی در استان‌های دیگر کشور از سال ۱۳۶۱ موفق به اخذ مجوز و پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد ناپیوسته پرستاری گردیدند. در آخرین مصوبات (سال ۱۳۷۴) پرستاری داخلی جراحی به عنوان یک گرایش در دو برنامه، دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته آموزش پرستاری و کارشناسی ارشد ناپیوسته مدیریت خدمات پرستاری بوده است.

 چشم انداز:

در ۱۰ سال آینده، این دوره در کشور، از لحاظ استانداردهای آموزشی، تولیدات پژوهشی و ارائه خدمات پرستاری به مردم، در منطقه در ردیف کشورهای برتر مطرح خواهد شد.

 رسالت:

رسالت این دوره، تربیت پرستارانی متبحر، توانمند، مسئولیت پذیر، اخلاق مدار و جامع نگر است که با بکار بستن تفکر انتقادی و با تکیه بر کاربرد علوم پرستاری مبتنی بر شواهد، مددجویان را در سطوح جامعه، مراکز بهداشتی، درمانی و توانبخشی یاری می‌نماید.

 وظایف حرفه‌ای دانش آموختگان به ترتیب هر نقش به شرح زیر است:

در نقش مراقبتی

• برقراری ارتباط مناسب با مددجو، خانواده و اعضای تیم سلامت
• مشارکت و همکاری با سایر اعضاء گروه سلامت در ارائه خدمات به بیماران
• ارائه خدمات پرستاری جامع در حیطه بهداشتی درمانی با رویکرد سلامت محور و خانواده محور به بیماران
• ارائه خدمات تخصصی پرستاری مبتنی بر شواهد در بیماران حاد، مزمن، کم توان و ناتوان
• بررسی و تشخیص نیازهای مددجو و خانواده ، اولویت بندی آنها و ارایه تدابیر پرستاری و ارزشیابی مداخلات انجام شده
• پیگیری وضعیت سلامت مددجو و خانواده با انجام بازدید و ارائه مراقبت های خاص پرستاری و آموزش های ضروری در منزل
• همکاری با سایر اعضاء گروه سلامت در ارایه خدمات
• رعایت و اجرای اصول اخلاقی و حفظ حقوق مددجو و خانواده

 در نقش آموزشی

• آموزش مددجو ، خانواده و جامعه در سه سطح پیشگیری و بکارگیری شواهد و مستندات علمی روز در آموزشها
• استفاده از اطلاعات و دانش جدید و به کارگیری آنها در جهت بهبود ارایه خدمات پرستاری در حیطه های بهداشتی و تخصصی
• تهیه محتوا و انتخاب نرم افزارهای کمک آموزشی و نیازسنجی ، برنامه ریزی و برگزاری برنامه های آموزشی (بازآموزی و حین خدمت) بر اساس نیازهای کارکنان پرستاری
• مشارکت و همکاری با دانشگاه های علوم پزشکی در آموزش بالینی دانشجویان مقطع کارشناسی
• راهنمایی و تسهیل روند آموزشی دانشجویان پرستاری در عرصه های تخصصی بالینی

 در نقش پژوهشی

• همکاری در طراحی، انجام و توسعه پژوهش ها با مسئولین نظام سلامت
• بررسی زمینه ها و نیازهای پژوهشی و تدوین طرح های متناسب و ارائه آن به مسئولین سلامت
• استفاده از روشهای مختلف و فناوریهای جدید در انجام پژوهش های کاربردی در حوزه های مختلف سلامت بزرگسالان
• انتشار و ارائه نتایج تحقیقات به مسئولین سلامت
• مشارکت در ایجاد و توسعه پایگاههای تحقیقاتی - جمعیتی (Population Lab) به منظور ارائه خدمت در ارتباط مستقیم با جامعه تحت پوشش
• مشارکت در ایجاد و گسترش مراکز پژوهش و توسعه (Research & Development) در عرصه های پیشگیری، درمان و توانبخشی بزرگسالان

 در نقش مشاورهای

• ارائه مشاوره به مددجو ، خانواده و جامعه در سه سطح پیشگیری
• ارجاع مددجو و خانواده به متخصص بالینی در موارد نیاز به خدمات تخصصی بالینی

 در نقش تشخیصی )پایش(

• بررسی و تشخیص نیازهای مراقبتی فرد, خانواده و جامعه بعنوان مددجو
• تشخیص مشکلات سلامت مددجویان و گزارش به پزشک مسئول

 در نقش پیشگیری

• بررسی و تشخیص مشکلات بالقوه سلامت بزرگسالان و تعیین راهکارهای مقابله ای مبتنی بر شواهد و ارائه به مسئولین واحد تحت پوشش
• مشارکت در برنامه های غربالگری نظام سلامت

 در نقش مولد

• تولید دانش و فناوری در زمینه سلامت بزرگسالان
• تولید و معرفی الگوهای مراقبت پرستاری بومی متناسب با هنجارهای فرهنگی جامعه اسلامی
• تولید الگوها و بسته های آموزشی دانشجویان، همکاران و مددجویان
• تولید ابزارهای پژوهشی و شاخص های مربوط به سلامت بزرگسالان

 در نقش مدیریتی

• تعیین، ثبت، پیگیری، ارزیابی و اولویت بندی مشکلات نظام ارائه خدمات مراقبت بزرگسالان و ارائه به مسئولان مربوطه
• بررسی و ارزیابی چالش های اخلاقی و طراحی راهکارهای توسعه اخلاق حرفه ای و ارائه به مسئولین مربوطه
• ارزشیابی نحوه ارایه خدمات بهداشتی درمانی در بخشهای مختلف با توجه به استانداردها و شواهد موجود به منظور بازنگری ، تغییر و اصلاح در صورت لزوم
• مشارکت در تدوین و متناسب سازی استانداردها با نیازهای جامعه، همگام با پیشرفتهای علمی
• تهیه و تدوین راهکارهای پیشگیری از مشکلات سلامتی در زمینه های مرتبط
• ایفای نقش حاکمیت بالینی

 طول دوره و تعداد کل واحد‌های درسی:

تعداد واحد‌های درسی در این دوره ۳۲ واحد است که شامل ۲۸ واحد اختصاصی اجباری و ۴ واحد پایان‌نامه می‌باشد که به طور معمول در ۴ ترم توسط دانشگاه‌ ارائه می‌گردد.

دورس کمبود جبرانی:

 

 

 

دورس اختصاصی اجباری:

 

• هر واحد درس نظری معادل ۱۷ ساعت  |  هر واحد درس کاراموزی معدل ۵۱ ساعت  |  هر واحد درس کارورزی معادل ۷/۵ ساعت  |  هر واحد درس عملی معادل ۳۴ ساعت می‌باشد.

 رشته های دکترای پرستاری

فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد پرستاری داخلی - جراحی می توانند در رشته های زیر در آزمون مقطع دکترای حوزه علوم پزشکی شرکت کنند:

• فیزیولوژی
• پرستاری
• آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
• آموزش پزشکی
• بیولوژی تولید مثل
• سالمند شناسی
• مشاوره توانبخشی
• انفورماتیک پزشکی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)

·         سلامت در بلایا و فوریتها (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)

·         سلامت و رفاه اجتماعی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)

·         اپیدمیولوژی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)

·         مددکاری اجتماعی(مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی به شرط داشتن کارشناسی مددکاری)

·         گفتار درمانی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد به شرط داشتن کارشناسی گفتار درمانی)

موقعیت های استخدام ، مشاغل و بازار کار ارشد پرستاری داخلی – جراحی

دانش آموخته کارشناسی ارشد پرستاری داخلی جراحی می تواند در یکی از حیطه های زیر خدمات ارایه دهد:

·         به عنوان پرستار بالینی در بخش های مختلف بیمارستان خدمات مراقبتی ارایه دهد و با توجه به دانش کسب کرده در این زمینه موجبات ارتقای سلامت بیماران و جامعه را فراهم نماید

·         با کسب تجربیات بیشتر و در صورت داشتن صلاحیت لازم در سطوح مختلف مدیریتی در دفاتر خدمات پرستاری بیمارستان به عنوان سرپرستار، سوپروایزر بالینی و آموزشی و مسئول خدمات پرستاری می تواند ارایه خدمت نماید

·         دانش آموخته داخلی جراحی در صورت داشتن شرایط لازم و نیاز دانشکده های پرستاری می تواند به عنوان عضو هیئت علمی به آموزش و تربیت دانشجویان پرستاری مقطع کارشناسی مشغول شود.

·         با توجه به آشنایی و کسب مهارت لازم دانش آموختگان این رشته می توانند در مراکز تحقیقاتی سیستم سلامت ارایه خدمت نماید.

·         همچنین دانش آموختگان این رشته می توانند در سیستم بهداشتی به عنوان مربی خدمات بهداشتی انجام وظیفه نمایند